8 nét tiêu biểu của CNTT năm 2009
Công nghệ 3G bước vào thương mại hóa, mạng xã hội Facebook bất ngờ thành công tại VN, còn trên thế giới, các cuộc đua tranh trong lĩnh vực hệ điều hành và thiết bị điện tử tiêu dùng ngày càng trở nên khốc liệt.
Dưới đây là những sự kiện CNTT nổi bật theo đánh giá của VnExpress.net.
Facebook tạo nên trào lưu sử dụng mạng xã hội kiểu mới ở VN
Được người sử dụng yêu quý đến mức ví như "mối tình đầu khó quên và khó dứt", mạng xã hội - blog từng phổ biến nhất ở Việt Nam Yahoo 360 đóng cửa giữa tháng 7 khiến không ít người ngậm ngùi, tiếc nuối. Còn các nhà cung cấp dịch vụ nội như Cyworld.vn, Xalo.vn, Tamtay.vn... lại coi đây là cơ hội để tăng số lượng thành viên nên vội vã cho ra đời những công cụ hỗ trợ chuyển nội dung từ Yahoo 360 sang blog mới.
Facebook giúp người dùng nhanh chóng quên Yahoo 360. Ảnh: Destructoid.
Tuy nhiên, khi Yahoo 360 không còn, hứng thú viết blog của người sử dụng cũng giảm đáng kể và trong lúc không biết "đi đâu về đâu", đa số đã tìm đến Facebook với phong cách cập nhật thông tin hoàn toàn khác. Nếu 360 thiên về nội dung thì Facebook lại mạnh về kết nối, bình luận và khả năng cập nhật thời gian thực. Sự phong phú của Facebook khiến người ta nhanh chóng hiểu vì sao nó lại là mạng xã hội lớn nhất thế giới mà khi quá "mê đắm" với Yahoo 360, họ đã không nhận ra. Chỉ sau 2 tháng, Facebook nằm trong số 10 website được truy cập nhiều nhất tại Việt Nam theo thống kê của Alexa. Các dịch vụ trong nước từng được xây dựng theo mô hình 360 cũng đang bổ sung những công cụ tương tự trên Facebook.
Công nghệ 3G được triển khai tại Việt Nam
Đầu tháng 4/2009, Bộ Thông tin và Truyền thông công bố 4 mạng di động trúng tuyển giấy phép 3G gồm Viettel, VinaPhone, MobiFone và EVN Telecom - HT Mobile. VinaPhone là đơn vị đầu tiên triển khai 3G từ ngày 12/10. MobiFone gia nhập cuộc chơi vào giữa tháng 12 còn Viettel cũng đang thử nghiệm dịch vụ.
Người dùng di động hào hứng với 3G dù chưa thực sự hài lòng về chất lượng. Ảnh: T.S.
Do mới xuất hiện, người sử dụng vẫn đang phàn nàn và hoài nghi về chất lượng và khả năng phổ biến của công nghệ mới. Tuy nhiên, theo Nigel Waters, Tổng giám đốc Nokia Siemens Networks Việt Nam, kinh nghiệm triển khai thực tế tại nhiều quốc gia cho thấy trong năm đầu, kết nối băng rộng di động thường thiếu ổn định nhưng "sớm muộn rồi 3G cũng sẽ thành công" bởi nó hỗ trợ người sử dụng lướt web, xem phim, đàm thoại hình (video call)... dễ dàng - nhu cầu thiết yếu trong thời đại kết nối.
Windows 7 và Chrome OS mở ra hai hướng phát triển hệ điều hành
Người sử dụng Windows mất 6 năm để chờ đợi Vista nhưng sản phẩm lại gây thất vọng khiến họ không muốn nâng cấp và vẫn trung thành với XP. Niềm tin tiếp tục được đặt trọn vào bản tiếp theo - Windows 7 - và hệ điều hành này đã không gây thất vọng. Không chỉ nhận được nhiều khen ngợi của giới chuyên gia và người sử dụng, doanh số trong quý đầu tiên của Windows 7 còn vượt trội so với các thế hệ Windows trước. Các công ty máy tính cũng hào hứng đưa hệ điều hành vào trong những hệ thống mới, góp phần làm nên ba tháng cuối năm sôi động trên thị trường PC.
Dù Windows 7 được ca ngợi, Chrome OS có thể sẽ làm cho Microsoft phải thay đổi chiến lược phát triển hệ điều hành. Ảnh: Laptop-devices.
Tuy nhiên, trong niềm vui thành công của Windows, Microsoft cũng không khỏi lo lắng khi Google bất ngờ chen chân vào lĩnh vực mà tập đoàn phần mềm Mỹ đang thống trị. Hãng dịch vụ web không có ý định xây dựng một hệ điều hành tốt hơn Windows mà họ phát triển Chrome OS theo hướng hoàn toàn khác: thay vì cài đặt trên máy, Chrome có thể được kích hoạt qua ổ USB với thời gian khởi động vài giây. Các chương trình cũng không nằm trong ổ cứng mà được truy cập qua trình duyệt, còn dữ liệu của người dùng sẽ do máy chủ Internet quản lý hơn là lưu trong PC. Google tuyên bố ứng dụng web rồi sẽ thay thế hoàn toàn phần mềm desktop. Dù còn nhiều nghi ngờ, một số chuyên gia tin rằng không có gì mà Google không làm được.
Các nền tảng mới thay đổi diện mạo thị trường smartphone
Sau năm lấy đà 2008, Android thực sự bước chân vào thị trường di động với 12 mẫu smartphone, nổi bật là Motorola Droid và HTC Hero. Cùng "gương mặt mới" WebOS trong Palm Pre, nền tảng Maemo của Nokia cũng thu hút chú ý khi được trang bị cho "máy tính tí hon" N900. Mỗi hệ điều hành di động đều có "siêu phẩm" cho riêng mình như iPhone, BlackBerry với Storm 2 và Bold 9700, N97 trên nền Symbian S60, HTC HD2 đình đám cùng Windows Mobile 6.5 khiến cuộc cạnh tranh trở nên gay gắt hơn bao giờ hết.
2009 được đánh giá là năm thành công của smartphone - điện thoại thông minh. Ảnh: DigitalTrends.
Năm 2009 cũng là năm người dùng chứng kiến nhiều đột phá trong lĩnh vực điện thoại di động như khả năng quay video HD (Samsung Omnia HD), bộ vi xử lý lên đến 1 GHz (mở màn với Toshiba TG01), chụp ảnh 12 megapixel (Sony Ericsson Satio và Samsung Pixon), tỷ lệ màn hình cinema 21:9 (LG BL40)...
Laptop siêu mỏng cạnh tranh bằng giá rẻ
Tiếp nối xu hướng xây dựng những sản phẩm mỏng và nhẹ được Apple khởi động từ năm 2008, Dell cho ra đời tới hai máy tính gây tò mò là Dell Adamo (16,5 mm) và đặc biệt là Adamo XPS mỏng đến mức khó tin: 9,99 mm - một ngưỡng mà khó hãng nào có thể sớm vượt qua. Sony cũng trình làng Vaio X "mình dây" 13,9 mm, được đánh giá là một trong những notebook quyến rũ nhất trên thị trường.
Siêu mỏng không còn đồng nghĩa với giá cao. Ảnh: Geeky-gadgets.
Tuy nhiên, laptop siêu mỏng không còn được mặc định là dòng sản phẩm cao cấp với mức giá trên 1.800 USD. Acer và MSI đã giới thiệu những hệ thống mảnh mai dưới 1.000 USD, hứa hẹn người sử dụng sẽ không còn phải đầu tư quá nhiều tiền cho cấu hình vừa phải (thiếu ổ quang, ít cổng kết nối, chip tốc độ trung bình…) chỉ để sở hữu một thiết bị thời trang. Thậm chí đầu tháng 12, đại diện của Acer còn chỉ trích HP và Dell chậm chạp trong việc giảm giá laptop siêu mỏng khiến doanh số của dòng máy này bị giảm sút.
Công nghệ 3D 'cá nhân hóa' trên laptop và TV
Chưa bao giờ, giới chuyên môn lại tin tưởng vào khả năng phổ biến công nghệ 3D trong gia đình như hiện nay. TV 3D của Sony, Panasonic, Samsung… được trưng bày trong nhiều triển lãm điện tử tiêu dùng năm nay. LG chuẩn bị tung ra thị trường tấm nền tinh thể lỏng ba chiều có độ nét cao (full HD). Acer bán laptop Aspire đầu tiên trên thế giới có thể hiển thị ảnh 3D rõ nét nhờ phần mềm CineReal. Hiệp hội Blu-ray công bố chuẩn cho nội dung Blu-ray 3D 1080p. Lần đầu tiên, 25 trận đấu World Cup 2010 diễn ra ở Nam Phi mùa hè tới được quay bằng kỹ thuật ba chiều của Sony. Truyền hình 3D cũng đang được thử nghiệm tại Hàn Quốc, Anh và Nhật...
TV 3D sẽ là tương lai của giải trí trong gia đình. Ảnh: CTVNews.
Những sự kiện trên cùng với sự thành công của bộ phim Avatar tại các rạp chiếu phim khiến các nhà sản xuất dự đoán 46 triệu TV 3D sẽ được xuất xưởng trong năm 2013 còn Sony ước tính dòng sản phẩm này chiếm 30-50% trong số các TV được bán ra vào năm tài khóa 2012 của họ.
'Tam giác tìm kiếm online' chỉ còn là cuộc đua của Microsoft và Google
Bản thỏa thuận ngày 29/7 giữa Microsoft và Yahoo đánh dấu sự kết thúc của cỗ máy tìm kiếm huy hoàng một thời trên Internet bởi từ năm 2010, khi tra cứu trên Yahoo, kết quả người sử dụng nhận được là do MS Bing cung cấp.
Thời hoàng kim của Yahoo Search chấm dứt khi hợp nhất với Microsoft để chống lại Google. Ảnh: Advangel.
Microsoft đã mạnh dạn cải tổ Live Search và đổi tên thành Bing. Công cụ này được cộng đồng người sử dụng đánh giá cao về khả năng tìm kiếm cũng như cách sắp xếp kết quả khoa học. Tuy nhiên, trên Internet, sản phẩm tốt nhất chưa hẳn đã là sản phẩm phổ biến nhất. Thay đổi thói quen của người dùng vốn đã quá gắn bó với dịch vụ của Google cũng không phải điều đơn giản. Trong nỗ lực giành giật thị phần, Microsoft và Yahoo quyết định hợp nhất bộ phận tìm kiếm, theo đó công cụ tra cứu của Yahoo dùng thuật toán của Bing. Bước đi này chứng tỏ Yahoo, một trong những thương hiệu đầu tiên và nổi tiếng nhất của mạng kết nối toàn cầu, đã đuối sức trước Google và Microsoft.
Các hãng máy tính và điện thoại 'lấn sân' nhau
Sau khi mua lại công ty sản xuất smartphone Đài Loan E-ten năm 2008, hãng máy tính lớn thứ ba thế giới Acer quyết định gia nhập thị trường điện thoại với các phiên bản như F900, M900, X960 và DX900 cùng mục tiêu "trở thành nhà cung cấp smartphone lớn thứ 5 thế giới trong 3 năm tới". Trong khi đó, sau nhiền lần phủ nhận, đến tháng 11/2009, Dell chính thức bước vào lĩnh vực điện thoại thông minh khi giới thiệu Mini 3 - phiên bản mà họ khẳng định là "bước khởi đầu" của tham vọng muốn tiến xa hơn trong việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ Internet di động.
Trong chiến lược làm mới mình, các hãng điện thoại chọn sản xuất máy tính còn hãng máy tính lại cho ra đời điện thoại. Ảnh: Opera.
Ngược lại, Nokia lại muốn truyền kinh nghiệm sản xuất smartphone vào thị trường máy tính và cho ra đời netbook Booklet 3G cuối năm 2009. Sản phẩm không quá đặc biệt cả về kiểu dáng lẫn tính năng nhưng cái tên Nokia đủ để nó trở thành một trong những laptop được quan tâm nhất năm nay.
Thế giới web chuyển mình với xu hướng thời gian thực
Web thời gian thực (real-time web) được đánh giá là cuộc cách mạng thực sự trên Internet. Không như mô hình truyền thống trong đó người dùng phải bấm F5 để tải lại toàn bộ trang web nếu muốn xem thông tin mới, real-time có nghĩa mọi cập nhật trên trang sẽ tự động hiển thị trước mắt người dùng mà họ không cần can thiệp gì.
Trào lưu này đang được hình thành trên các mạng xã hội còn Google cũng bổ sung tính năng cập nhật tức thì từ Twitter, Facebook... Thông thường, các công cụ tìm kiếm của Google, Microsoft... phải tập hợp dữ liệu từ các trang web, lập chỉ mục (index) theo định kỳ và khi người sử dụng gõ từ khóa, nó sẽ hiển thị nội dung dựa trên những gì thu thập được (giống như tra cứu kho sách trong thư viện). Tuy vậy, Google không thể theo kịp luồng thông tin được đưa lên web từng giây và bị đánh giá là lạc hậu so với Twitter - công cụ tìm kiếm thời gian thực mạnh nhất hiện nay.
Google cung cấp kết quả "tĩnh" dựa trên những gì thu thập được, nhưng hãng này cũng đang thử nghiệm tính năng real-time.
Xem video
Kết quả tìm kiếm trên Twitter lại mang tính "động", thời gian thực. Như khi gõ từ khóa Obama, hệ thống liên tục thông báo những thông tin mới liên quan đến từ khóa này (675 cập nhật mới kể từ khi bạn bắt đầu tìm kiếm).
Dù real-time web mới xuất hiện giới hạn trong lĩnh vực mạng xã hội và tìm kiếm, các nhà chuyên môn nhận định xu hướng này sẽ phổ biến trong những năm tới nhờ quan niệm tin tức càng nhanh sẽ càng được đánh giá cao trong xã hội.
Theo VnExpress