Tại sao không nên kiểm duyệt Google?
Theo quan điểm của Nicole Kobie – một nhà báo của tạp chí PcPro, thì một trình tìm kiếm mở, dù đôi khi cũng phải phiền lòng với sự trung thực của web nhưng vẫn tốt hơn là một cỗ máy tìm kiếm Google đã bị ‘khử trùng’ sạch sẽ.
Dù thực tế là đôi lúc chỉ cần gõ những cụm từ vô thưởng vô phạt nhất thường được gõ vào ô tìm kiếm Google và luôn tiềm ẩn khả năng sẽ đưa ra những kết quả tồi tệ đủ để làm bạn cảm thấy shock!
Hãy thử gõ vào “kittens” và nhấn enter thử xem, bạn sẽ không chỉ được thấy hàng tá hình ảnh dễ thương của những chú mèo con, mà còn hàng tá game Flash cho phép bạn bắn giết, nhuốm máu và lột da hình tượng dễ thương này.
Đây là một trong số các kết quả sau khi gõ cụm từ "kittens" vào ô tìm kiếm hình ảnh của Google và nhấn Enter, nhưng không phải kết quả tìm kiếm khi nào cũng là những hình ảnh dễ thương này
Đây là một trong số các kết quả sau khi gõ cụm từ "kittens" vào ô tìm kiếm hình ảnh của Google và nhấn Enter, nhưng không phải kết quả tìm kiếm khi nào cũng là những hình ảnh dễ thương này
Nhưng khi điều đó diễn ra thường xuyên hoặc các website ghê tởm đó hoạt động theo nguyên tắc bỏ tiền ra để đứng đầu các kết quả tìm kiếm, hơn là nằm bệt ở những trang kết quả ít được chú ý như những trang thứ 54-55 xa xôi nào đó, lúc này người dùng bắt đầu phỉ báng Google, thỉnh cầu nó phải đưa ra những điều gì đấy để giúp giữ cho tâm trí người tìm kiếm được trong sạch và bảo vệ những tâm hồn nhạy cảm của trẻ thơ.
Ở góc độ khác, khi Google thực hiện việc kiểm duyệt các kết quả tìm kiếm trên trang chủ của họ đặt ở Trung Quốc – hay đối thủ của nó là trình tìm kiếm Bing cũng loại bỏ các trang có nội dung liên quan tới tình dục khi hoạt động ở các quốc gia Hồi giáo – thì họ cũng vẫn phải nhận những lời chửi rủa thậm tệ
Rõ ràng đó là một sự cân bằng cần thiết, nhưng liệu có thực sự nên giao phó cho Google quản web cho chúng ta? Trong khi đặc điểm chính của một cỗ máy tìm kiếm là tìm ra thông tin chứ không phải là che dấu nó – để giúp chúng ta hiểu biết nhiều hơn về thế giới xung quanh mình, một thế giới không hề nhỏ bé.
Việc kiểm duyệt nội dung tìm kiếm quá hà khắc của phía Trung Quốc gặp phải nhiều sự phản ứng tiêu cực từ giới trẻ của chính quốc gia này
Tại một sự kiện gần đây của Google, một người tham dự đã chỉ trích rằng công cụ tìm kiếm này đang phục vụ cho một website phân biệt chủng tộc xếp ở vị trí thứ 3 trong kết quả tìm kiếm khi tìm kiếm các dữ liệu liên quan tới Martin Luther King Jr. Trong khi tư liệu ghê tởm cá biệt và gây ra sự chia sẽ về chủng tộc này vẫn đang trở thành nguồn tài nguyên cho các sinh viên khai thác, liệu thực tế có phải là các tác phẩm liên quan đến chủ nghĩa phân biệt chủng tộc của King đáng để tìm hiểu hay không?
Như Amit Singhal của Google nhấn mạnh, việc ngăn chặn các trang web không phải khi nào cũng giống như loại bỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc. Hãy xem xét Scientology – một giáo phái thần học liên quan tới tín ngưỡng và không gian đã lựa chọn nhiều ngôi sao Hollywood làm con chiên của họ, và dĩ nhiên đã thu hút nhiều sự nhạo báng từ các tay chơi khăm trên internet, rõ ràng là với những người theo chủ nghĩa thực tế không muốn nhìn nhận đó như là các tuyên bố công khai.
Liệu bạn có muốn để Google can thiệp vào kết quả tìm kiếm hay là muốn có các thông tin đầy đủ để sau đó bạn tự quyết định sử dụng chúng như thế nào theo cách riêng của bạn? “Bạn luôn có hai phe đệ đơn yêu cầu bạn này nọ. Cả hai bên đều có quyền đưa ra quyết định của mình,” Singhal nói. “Liệu chúng tôi có thể thực sự nặng tay đàn áp các website thuộc về phe anti-Scientology hay không?”
Như Singhal đã đề cập: “Chúng tôi không đưa các quan điểm chủ quan của chúng tôi vào các kết quả tìm kiếm của Google, bởi vì theo ý kiến chủ quan của tôi – dù luôn luôn đúng đi chăng nữa – nhưng đó vẫn chỉ là ý quan điểm chủ quan của tôi mà thôi.”
Dĩ nhiên, đôi lúc thuật toán của Google rõ ràng vẫn còn một chút gì đó ngớ ngẩn, gợi ý các website không phù hợp nằm trong top các kết quả tìm kiếm ở trên cùng, bất kể sự lành mạnh về nội dung của trang đó như thế nào đi nữa – một ví dụ tuyệt vời dễ thấy là tên của cỗ máy tìm kiếm hữu ích Google luôn bị bỏ qua chính nó trong top các kết quả mà nó tìm kiếm về bản thân cụm từ “search engine”. Nhưng thay vì chọn chọn lọc thông qua các núi dữ liệu khổng lồ và sửa chữa chúng bằng thủ công, Google đã tỏ ra đúng đắn khi sử dụng chiến thuật cải thiện thuật toán tìm kiếm của nó để thẩm định nội dung tốt hơn.
Dù có bộ kiểm duyệt Google hay không đi nữa, internet vẫn là thiên đường của tin tặc
Tuy nhiên, vẫn có những ngoại lệ đòi hỏi phải can thiệp thủ công. Google tỏ ra tích cực gỡ bỏ các liên kết được chẩn đoán là chứa các đoạn mã độc hại (malware) hoặc khi buộc phải thực hiện gỡ bỏ vì các lý do pháp lý, như sau khi nhận được các thông báo gỡ bỏ từ phía lĩnh vực âm nhạc hay giải trí về các nội dung số vi phạm bản quyền. Google cũng có những bước đi nhất định một khi các bộ lọc tự động của nó thất bại, chẳng hạn như khi các hình ảnh bất hợp pháp lọt vào các kết quả tìm kiếm ở chế độ an toàn (Safe Searches) hoặc các nội dung bất hợp pháp như khiêu dâm trẻ em len lỏi vào các kết quả tìm kiếm.
Google còn nổi tiếng với những kiểm duyệt xuất phát từ một lý do khác nữa: Khi Trung Quốc yêu cầu nó tuân thủ theo các chế tài ngặt nghèo của họ. Dù Google đã thay đổi chiến thuật từ trước, nhưng những điểm nhấn này vẫn cho thấy chúng ta nên thận trọng trước bất kỳ sự kiểm duyệt nào. Và đừng nghĩ rằng điều này chỉ giới hạn trong phạm vi các chính phủ độc đoán như Trung Quốc; theo quan sát gần đây thì cụm từ “some results have been removed” (một vài kết quả tìm kiếm đã bị loại bỏ) đã lẻ tẻ xuất hiện phía dưới các kết quả tìm kiếm của Bing ở Vương Quốc Anh – một đất nước phương Tây có đời sống đầy phóng túng.
Vậy phải làm gì đối với những nội dung web ghê tởm và xấu xa? Trước hết, nếu bạn không thích một vài thứ trên trang web, hãy nói với người đăng tải chúng. “Chúng tôi phải làm việc mà tựa như mọi người đang hiểu nhầm rằng Google chạy và điều hành tất cả các trang web xuất phát từ các kết quả mà nó tìm kiếm hay liệt kê vậy, nhưng thực tế không phải vậy,” phía Google than phiền như vậy trên các trang hỗ trợ của họ.
Cái chết gây tranh cãi của tên tội phạm giết người này đã lập ra và tạo nên một nhóm nổi tiếng trên Facebook có tên là RIP Raoul Moat You Legend - đây là một thực tế cho thấy mặt trái của internet khó có thể can thiệp bằng kỹ thuật
Thực tế thì internet đang ngày càng chứa nhiều nội dung xuẩn ngốc – kinh tởm, giống như những con sâu bọ xấu xa đang làm biến dạng ý nghĩa tốt đẹp ban đầu của các trang web. Đừng vội chỉ biết đổ lỗi cho Google; nó không được viết để dò ra các đoạn comment hay bài viết trên các blog liên quan tới các nội dung phân biệt chủng tộc (nó không chứa bất kỳ thuật toán nào để thực hiện điều xấu xa đó).
Hãy xem xét các vấn đề mà Facebook đang phải đối mặt sau khi cảnh sát ráo riết săn lùng tay súng Raoul Moat. Kẻ đã bắn ba người – giết chết một người và làm mù mắt một người khác – kết quả là cái chết gây tranh cãi của hắn đã lập ra và tạo nên một nhóm nổi tiếng trên Facebook có tên là RIP Raoul Moat You Legend. Các tranh cãi không có hồi kết liên tiếp nổ ra, thậm chí Thủ tướng Anh – ông David Cameron đã phải kêu gọi Facebook gỡ bỏ trang này ra khỏi mạng xã hội của nó.
Facebook đã thẳng thừng từ chối với lập luân rằng, “thỉnh thoảng chúng tôi tìm thấy những chủ đề thảo luận mà người khác cảm thấy bực mình, nhưng đó không phải là lý do chính đáng để dừng hoạt động hay ngăn chặn những cuộc thảo luận đang xảy ra”. May thay, cuối cùng tác giả của trang này đã tự mình hạ nó xuống.
Chặn hay không chặn các kết quả tìm kiếm? Điều này tùy thuộc ở chính bạn hơn là ở Google. Bạn cần tự xây cho mình một bức tường tri thức và bản lĩnh sống trên internet
Tuy nhiên, việc đóng cửa một nhóm như vậy không có nghĩa là chúng ta dừng lại được việc mọi người đồng cảm với Moat hay tin rằng hắn ta là một huyền thoại, nó chỉ giúp dừng lại một phần những ai chưa từng biết về hắn ta bớt đi một cơ hội tiếp cận kênh tin ấy mà thôi. (Bên cạnh đó, các trang như vậy vẫn có thể giúp bạn loại bỏ họ ra khỏi friend list của bạn; nếu bạn thấy ai add mình vào trong vai trò là một nhóm, chỉ cần từ chối họ.)
Thay vì yêu cầu các trình tìm kiếm như Google hay Bing chuyển sang kiểm duyệt để làm sạch các trang web và minh oan cho nó khỏi các vấn đề như phân biệt chủng tộc, tình dục hay bạo lực, thì chúng ta nên khuyến khích các cỗ máy tìm kiếm này sử dụng một cơ chế mở, đảm bảo sự trung lập cần thiết cho internet. Thay vì cầu viện đến các chế độ kiểm duyệt đó, hãy sử dụng chính cái đầu của bạn để lọc và loại bỏ đi các kết quả xuẩn ngốc và độc hại đó. Bằng chính hiểu biết và nhận thức sâu sắc của bản thân mình trong quá trình tự “xây dựng bộ lọc” nhân bản này, bạn sẽ dần tự học được cách bảo vệ mình khỏi những tổn thương không mong muốn đến từ thế giới ảo.
Theo Voz
