Bài Giảng Y khoa của ĐH Y Dược TP. Hồ Chí Minh

[MAN16678]

Tắc động mạch ngoại biên ​

1-Đại cương:

1.1-Tần suất:

Tắc động mạch ngoại biên là một bệnh lý tương đối phổ biến ở người lớn tuổi. 10-20% người trên 70 tuổi bị tắc động mạch ngoại biên với nhiều mức độ khác nhau. Những người nghiện thuốc lá và tiểu đường cũng có một tỉ lệ khá cao bị tắc động mạch ngoại biên.

Phần lớn động mạch bị tắc là động mạch chi dưới. Động mạch đùi thường bị nhất, kế đến là động mạch kheo, động mạch chày sau và động mạch chày trước.

TẢI NHANH​

 

[MAN16678]

Sỏi túi mật ​

1-Đại cương

Sỏi túi mật là bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở các nước Âu-Mỹ.

Sỏi thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên và có tần suất tăng dần theo tuổi. Tỉ lệ sỏi túi mật ở nữ giới gấp đôi so với nam giới, nhưng tuổi càng lớn tỉ lệ này càng giảm.

Sỏi túi mật là kết quả của tình trạng “quá bão hoà” của một trong ba thành phần sau của dịch mật: cholesterol, sắc tố mật, muối can-xi trong dịch mật. Nguyên nhân của tình trạng quá bão hoà này hiện nay vẫn chưa được hiểu tường tận, nhưng có điều chắc chắn rằng sự hình thành sỏi túi mật có liên quan đến sự ứ đọng dịch mật và sự hiện diện của vi trùng trong dịch mật.

TẢI​

 

[MAN16678]

Sỏi đường mật ​

1-Đại cương:

Phân loại sỏi đường mật:

Phân loại theo vị trí:

Sỏi ống mật chủ (sỏi hiện diện trong ống mật chủ, bên dưới ngã ba ống gan)

Sỏi gan (sỏi hiện diện bên trên ngã ba ống gan)

Sỏi kết hợp (BN có cả sỏi gan và sỏi ống mật chủ)

TẢI NHANH​

 

[MAN16678]

Loét dạ dày

TẢI NHANH​

 

[MAN16678]

Phình giáp nhân ​

1-Đại cương:

Phình giáp nhân là giai đoạn diễn tiến muộn của phình giáp đơn thuần.

Phình giáp đơn thuần được định nghĩa là sự phì đại của tuyến giáp không do viêm nhiễm hay u bướu và ban đầu không kết hợp với rối loạn chức năng tuyến giáp.

TẢI NHANH​

 

[MAN16678]

Kỹ năng ngoại khoa


1-Kỹ năng và kiến thức căn bản trong phòng mổ:

1.1-Dụng cụ phẫu thuật:

Về tính năng, dụng cụ phẫu thuật có thể được chia làm các nhóm chính sau đây:

Dụng cụ cắt

Dụng cụ bóc tách

Dụng cụ cầm máu

Dụng cụ kẹp mô

MỜI TẢI​

 

[MAN16678]

Phình động mạch chủ bụng


1-Đại cương:

Phình động mạch được định nghĩa là sự phình khu trú của động mạch với đường kính ngang lớn hơn 50% so với bình thường. Như vậy, một phình động mạch chủ bụng phải có đường kính tối thiểu 3 cm.

Nguyên nhân:

Hiện nay, nguyên nhân của phình động mạch chủ bụng được cho là do nhiều yếu tố kết hợp.

Xơ vữa thành mạch là yếu tố nguyên nhân được chấp nhận phổ biến nhất. 90% phình động mạch chủ bụng có nguyên nhân là xơ vữa động mạch.

TẢI​

 

[MAN16678]

Ung thư vú


1-Đại cương:

Ung thư vú là bệnh lý ác tính phổ biến nhất ở nữ giới.

Các yếu tố nguy cơ của ung thư vú:

Nguy cơ cao:

Tuổi cao

Vùng Bắc Mỹ hay Bắc Âu

Nồng độ IGF-1 (Insulinlike Grow Factor-1) trong giai đoạn mãn kinh cao

Nồng độ estrogen trong giai đoạn mãn kinh cao

Gia đình có mẹ hay chị em gái bị ung thư vú

TẢI​

 

[MAN16678]

Phẫu thuật nội soi ​

1-Đặc điểm chung của phẫu thuật nội soi (PTTN):

Cuộc phẫu thuật được tiến hành bằng các dung cụ thao tác, thông qua các cổng thao tác được gọi là phẫu thuật nội soi.

Cổng thao tác: kích thước không quá 12 mm, được đặt qua các đường rạch nhỏ trên thành bụng hay thành ngực.




TẢI​

 

[MAN16678]

Ung thư tuỵ
​

1-Đại cương:

Hầu hết (95%) ung thư tuỵ xuất phát từ phần ngoại tiết của tuỵ. 80% ung thư tuỵ là adenocarcinoma. Các bệnh lý ác tính khác của tuỵ bao gồm: ung thư nang tuyến (acinar cell carcinomas), ung thư mô liên kết của tuỵ (sarcomas), ung thư mô bạch huyết của tuỵ (lymphomas) và ung thư tế bào đảo tuỵ.

Độ tuổi trung bình của BN bị ung thư tuỵ là 70. Nam giới có tần suất mắc bệnh cao hơn nữ giới (tỉ lệ nam:nữ = 1,5:1).


TẢI​

 

[MAN16678]

Nhiễm trùng trong ngoại khoa
​

1-Đại cương:

Nhiễm trùng ngoại khoa được định nghĩa là tình trạng nhiễm trùng tại vùng mổ hay các vết thương, có thể phải giải quyết bằng các biện pháp ngoại khoa.

Nhiễm trùng ngoại khoa là nguyên nhân đứng hàng thứ hai trong các nguyên nhân nhiễm trùng thường gặp nhất ở BN hậu phẫu (nhiễm trùng tiểu, nhiễm trùng ngoại khoa, nhiễm trùng đường hô hấp dưới).

TẢI VỀ​

 

[MAN16678]

Ung thư thực quản

1-Đại cương:

Ung thư thực quản là một trong những loại ung thư khá phổ biến (đứng hàng thứ 9 trong các bệnh lý ác tính) và có tiên lượng nghèo nàn bậc nhất (tỉ lệ sống 5 năm là 8% và thời gian sống trung bình là 9 tháng).

Độ tuổi thường mắc bệnh: 60-70. Nam có tần suất mắc bệnh cao hơn nữ (5:1).

Vị trí: hầu hết ở thực quản 1/3 giữa và 1/3 dưới. Ung thư thực quản ngực trên và ung thư thực quản cổ hiếm gặp.

TẢI​

 

[MAN16678]

Nang giả tuỵ ​

1-Đại cương:

Nang giả tuỵ là sự tập trung khu trú chất dịch có nồng độ cao của amylase (và các men tuỵ khác) trong một cấu trúc dạng nang mà thành của nó không có lớp biểu mô.

Nang giả tuỵ chiếm phần lớn (75-80%) các tổn thương dạng nang của tuỵ.

TẢI​

 

[MAN16678]

Ung thư phổi ​

TẢI TẠI ĐÂY​

1-Đại cương:

1.1-Đại cương về nốt đơn độc ở phổi:

Nốt đơn độc ở phổi được định nghĩa là một sang thương ở phổi được quan sát thấy trên X-quang có các tính chất như sau:

Có kích thước nhỏ hơn 3 cm đường kính (các khối có đường kính trên 3 cm hầu như là tổn thương ác tính).

Được bao quanh bởi nhu mô phổi

Không kết hợp với xẹp phổi và bệnh lý hạch

Nốt đơn độc phổi được phát hiện với tỉ lệ 1/500 các film chụp X-quang ngực. Tỉ lệ này sẽ cao hơn đối với CT ngực

 

[MAN16678]

Ung thư tuyến giáp

TẢI​

1-Đại cương:

Ung thư tuyến giáp là một loại ung thư không phổ biến, nhưng phổ biến nhất trong các bệnh lý ác tính của tuyến nội tiết.

 

[MAN16678]

Ung thư gan ​

1-Đại cương:

Ung thư gan nguyên phát được phân làm hai loại chính:

Ung thư biểu mô (chiếm hầu hết)

Ung thư không phải biểu mô (ung thư tế bào lát tầng, lymphoma, sarcoma)

TẢI​

 

[MAN16678]

Dò hậu môn
​

1-Đại cương:

Dò hậu môn là một đường hầm, thành được lót bởi mô hạt, đầu (lổ) trong nằm ở ống hậu môn, đầu (lổ) ngoài nằm ở phần da quanh ống hậu môn.

TẢI​

 

[MAN16678]

Ung thư đường mật ngoài gan ​

1-Đại cương:

Ung thư đường mật là bệnh lý ác tính hiếm gặp, chiếm khoảng 2% tổng số các trường hợp ung thư. Tuy nhiên, ung thư đường mật là bệnh lý ác tính phổ biến thứ nhì của gan mật, chỉ đứng sau ung thư tế bào gan.

90% ung thư đường mật nguyên phát là ung thư đường mật ngoài gan, trong đó 60-80% là ung thư ngã ba ống gan (khối u Klatskin), 25% là ung thư đoạn cuối ống mật chủ (bao gồm ung thư bóng Vater).

TẢI​

 

[MAN16678]

Dinh dưỡng trong ngoại khoa

1-Đại cương:

Nuôi dưỡng bệnh nhân là một lĩnh vực rất quan trọng trong ngoại khoa. Mục đích của nuôi dưỡng là cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể, duy trì và tối ưu hoá hoạt động miễn dịch và khả năng đề kháng của bệnh nhân, thúc đẩy quá trình khắc phục các tổn thương và thúc đẩy sự lành của vết thương.

TẢI NHANH​

 

[MAN16678]

Ung thư đại-trực tràng

TẢI[/CENTER]

1-Đại cương:

1.1-Đại cương về polyp đại tràng:

Polyp là một chỗ nhô lên trên bề mặt lớp biểu mô của đại tràng. Polyp đại tràng có thể có cuống hay có chân rộng. Về mặt bản chất mô học, polyp đại tràng có thể xuất phát từ lớp biểu mô (polyp tuyến, polyp tăng sản) hay lớp mô đệm (hamartoma).​