Sự phát triển của dịch vụ di động
(PV News Daily) - Khi một công nghệ mới ra đời kéo theo sự ra đời của một sản phẩm mới. Và tiếp theo đó là khởi đầu cho các dịch vụ hái ra tiền với nhiều loại hình kinh doanh khác nhau.
Trong ngành dịch vụ di động cũng không có sự khác biệt. Bắt nguồn từ những cuộc nói chuyện “không cần dây” qua sóng radio vào những năm 1890 của thế kỷ 19, điện thoại di động ra đời, kéo theo một nguồn lợi nhuận béo bở cho các nhà cung cấp dịch vụ “ăn theo”. Những năm 1990, các dịch vụ thoại chiếm lĩnh thị trường dịch vụ di động, đến nay tình hình đã hoàn toàn khác, dịch vụ dữ liệu và đa phương tiện đã vượt hẳn lên, đi kèm theo đó xuất hiện các khái niệm về dịch vụ, phức tạp hơn và trải rộng trên toàn cầu.
Mùa hè năm 2000, các trang web nội dung sex phát triển mạnh, có tới hàng triệu người trở thành độc giả của những trang web này. Các nhà phân tích cho rằng sẽ không có ai quan tâm đến internet qua di động vì kích thước của màn hình quá nhỏ. Tuy nhiên, thực tế lại đi ngược lại những suy luận của các nhà phân tích. Cuối năm 2001, số người sử dụng internet qua mobile đã lên đến hàng triệu người. Theo Alloutwap, một nửa các trang web dành cho điện thoại hoạt động bất hợp pháp và có nội dung khiêu dâm. Tuy nhiên, điều gây ngạc nhiên là dịch vụ khiêu dâm trên thiết bị di động có trả phí lại thất bại mặc dù hấp dẫn khá nhiều người.
Dịch vụ khiêu dâm qua mobile: kẻ thua cuộc không mong đợi
Dịch vụ “sex” qua mobile đã không thành công
Sự phát triển của internet kích thích sự phát triển của ngành công nghiệp “sex”.
Vào khoảng đầu năm 2002, toàn bộ doanh thu từ nội dung có trả tiền trên internet của châu Âu đạt khoảng 252 triệu Euro, trong đó các nội dung “dành cho người lớn” chiếm tới 70%, trong khi đó, game, tin kinh doanh và các loại hình khác chỉ chiếm khoảng 10%. Cùng thời điểm đó, các dịch vụ dựa trên di động đạt khoảng 590 triệu Euro.
Tuy nhiên, nhạc chuông và logo chiếm 95%, còn lại là các hình thức nhắn tin thông báo tin thời sự, thể thao và tài chính. (Số liệu từ Jupiter). Với rất nhiều nội dung khiêu dâm miễn phí đầy rẫy trên mạng internet cố định (xem từ máy tính cá nhân), người ta nghĩ rằng nhu cầu về các loại nội dung này sẽ được đáp ứng bằng internet cố định chứ không phải các dịch vụ phải trả tiền qua điện thoại. Hơn nữa, dịch vụ cung cấp nội dung khiêu dâm qua điện thoại gặp phải cản trở lớn khi người tiêu dùng không cảm thấy hứng thú với kích cỡ màn hình điện thoại quá nhỏ. Như vậy, “sớm nở” nhưng “tối tàn” ngay, dịch vụ “sex” qua mobile đã không thành công và phát triển mạnh mẽ như những gì mà người ta mong đợi. Bởi có quá nhiều bất cập liên quan tới nó, mà thay vào đó sẽ là những hình thức nội dung khác thuận tiện hơn, hấp dẫn hơn.
Dịch vụ SMS: người thắng cuộc không báo trước
Tin nhắn ban đầu được thiết kế cho hệ thống mạng di động GSM với mục tiêu gửi thông báo cho các thuê bao để chờ nghe các thư thoại (voicemail). Lúc đó, không ai nghĩ đến khả năng gửi và nhận các đoạn văn bản giữa hai điện thoại với nhau. Đến năm 1994, Vodafone đã trở thành nhà cung cấp dịch vụ đầu tiên tại Anh ra mắt các dịch vụ dữ liệu, fax và tin nhắn SMS. Dịch vụ tin nhắn nhanh chóng phát triển, và được tăng tốc nhờ các dịch vụ tin nhắn cho các thuê bao trả trước. Với sự khởi đầu không được cuốn hút lắm tại Mỹ, nhưng SMS trở nên vô cùng phổ biến tại các thị trường châu Âu, châu Á và Úc, đặc biệt với những người trẻ thành thị. SMS đã trở thành một trong những dịch vụ thành công rực rỡ nhất của lịch sử dịch vụ di động.
Vào thời điểm cuối năm 2002, có khoảng hơn 200 nghìn lượt bình chọn qua hệ thống tin nhắn SMS chỉ trong 1 giờ đồng hồ cho chương trình truyền hình Popstars– The Rivals của Anh. Vào thời điểm đó đã có rất nhiều mô hình gửi tin nhắn bình chọn như vậy được sử dụng cho các chương trình truyền hình trên toàn thế giới. Người ta sử dụng nó (tin nhắn SMS) như một cách tạo ra sự tương tác giữa khán giả và đài truyền hình. Và một trào lưu mới hình thành, phát triển mạnh mẽ cho tới bây giờ. Đem lại nguồn thu khổng lồ cho các nhà cung cấp dịch vụ nội dung, đồng thời mang lại nhiều thông tin, kiến thức và giàu tính giải trí cho khán giả. Các dịch vụ mới Cho đến giữa những năm 1990, dịch vụ di động chủ yếu được điều khiển bởi các dịch vụ cuộc gọi và mở rộng ra với dịch vụ nhắn tin. Nhưng ngày nay, với những công nghệ mới về truyền dữ liệu tốc độ cao, di động đa phương tiện, các dịch vụ di động có thể được chia thành 4 nhóm:
*Cuộc gọi
*Internet
*Tin nhắn
*Nội dung
Cuộc gọi
Bên cạnh hình thức gọi truyền thống giữa các điện thoại, dịch vụ cuộc gọi di động giờ đây được bổ sung thêm nhiều hình thức mới, phong phú và tạo ra nhiều giá trị mới:
*VoiceIP: Theo dự đoán từ năm 2000 đến 2010 sẽ có khoảng 50% số cuộc gọi sẽ chuyển từ điện thoại cố định sang di động. Cùng với đó, các cuộc gọi qua VoIP cũng sẽ trở thành phổ biến.
*Cuộc gọi truyền hình
*Cuộc gọi hội nghị
Internet
- Mobile internet
- Mobile intranet/extranet
Tin nhắn
- SMS: Bắt đầu ở Châu Âu từ năm 1992, SMS không phải là được thiết kế mà là được khám phá ra. Ban đầu SMS được quy định bởi một hiệp hội công nghiệp, khởi thủy là dịch vụ của mạng kỹ thuật số sau đó phát triển thành dịch vụ dữ liệu đa năng và trở nên rất phổ biến trong giới trẻ. Dịch vụ SMS đóng vai trò hết sức quan trọng trong quá trình phát triển các dịch vụ đa phương tiện sau này.
- MMS: Sự phát triển của MMS bắt nguồn từ SMS:
Tin nhắn văn bản (SMS) > Tin nhắn hình > Tin nhắn đa phương tiện (MMS) > Đa phương tiện di động (các kiểu nội dung mới)
- Mobile presence: Trong thời kỳ quá độ từ dịch vụ thoại sang dịch vụ dữ liệu, điện thoại di động đang trở thành thiết bị di động hỗ trợ cá nhân cao cấp. Giới trẻ bắt đầu sử dụng di động như một công cụ thể hiện và xây dựng hình ảnh bản thân. Đó là các ứng dụng kết hợp của di động và các dịch vụ thu hút giới trẻ. Life Blogging của Nokia là một ví dụ điển hình. Đây là sự kết hợp giữa máy tính cá nhân và phần mềm của Nokia. Nhật ký này tự động bố trí ảnh chụp, tin nhắn dạng văn bản và tin nhắn đa phương tiện giúp người sử dụng dễ dàng duyệt, tìm kiếm, sửa chữa và lưu lại.
Dịch vụ SMS: người thắng cuộc không báo trước
- Tin nhắn tức thời di động (Mobile instant messaging): Ứng dụng này mở rộng khả năng của tin nhắn. Mới đây Yahoo! đã kết hợp dịch vụ tin nhắn với ứng dụng Yahoo! Messenger tại Việt Nam là ví dụ điển hình nhất cho dịch vụ này.
- Các dịch vụ định vị (LBS location based services) bao gồm: định vị cá nhân điển hình và tìm đường. Các dịch vụ kết nối cộng đồng khác. Dự đoán, đến năm 2008 các dịch vụ định vị khách hàng sẽ tạo ra doanh thu khoảng 8 tỷ USD. Ở loại hình dịch vụ này có 3 yếu tố tiên quyết thu hút khách hàng: sự riêng tư, an ninh, và dễ sử dụng
Dịch vụ nội dung
Dịch vụ nội dung cho điện thoại di động là các dạng dữ liệu được sử dụng trên điện thoại di động như nhạc chuông, hình ảnh, trò chơi, phim ảnh...
Giữa những năm 90 của thế kỷ trước, sự phát triển của điện thoại di động kéo theo những nhu cầu nội dung cần thiết, và nội dung cho điện thoại di động thực sự là công cụ hái ra tiền.
- Cung cấp thông tin: cập nhập tin thời sự thông tin về thời tiết, thể thao...
Trong những năm 90, tờ Wall Street Journal đã quản lý và phát triển thành công hình thứ quyên góp tiền ủng hộ trên internet và qua đệ thoại nhờ hình thức này. Tuy nhiên, trong những năm 2000 các nỗ lực củ các nhà cung cấp đã tạo ra những sản phẩm kém hấp dẫn.
- Giải trí bao gồm các hình thức: tải nội dung (nhạc chuông, logo, hình nền, ...), games, truyền hình và phát thanh
Cuối thập kỷ 90, hình thức dịch vụ này chủ yếu được sử dụng bởi các thanh niên có học và hiểu biết tại Mỹ. Trong năm 2003, tổng doanh thu của thế giới trong lĩnh vực nhạc chuông tăng 40% (đạt 3,5 tỷ USD), doanh thu này được chia cho 3 bên: hãng đĩa, nghệ sĩ và nhà cung cấp dịch vụ. Giá trung bình của một bản nhạc chuông là 0,6 USD.
Doanh số của ngành kinh doanh này ước tính đến năm 2008 sẽ đạt 5,2 tỷ USD. Tuy nhiên, nhạc chuông và trò chơi trên di động vẫn thua rất xa tin nhắn, dịch vụ này đạt đến con số khổng lồ 40 tỷ USD năm 2003. Với sự phát triển của SMS và MMS dịch vụ này còn hứa hẹn phát triển mạnh mẽ hơn gấp nhiều lần. Những bản nhạc chuông hay, những bài hát hay sẽ không còn được gửi tặng qua nhà cung cấp thứ 3 mà sẽ được gửi trực tiếp qua MMS.
Các dịch vụ video, truyền hình cho mobile cũng được hình thành và hứa hẹn những khoản thu béo bở từ phí cung cấp nội dung. Hiện vẫn chưa có con số dự đoán nào khả thi khi các thiết bị di động hỗ trợ cho dịch vụ này còn ít, nội dung còn nghèo nàn. Nhưng, một điều không thể phủ nhận là nhu cầu cho dịch vụ này rất lớn, đó là nhu cầu thông tin, giải trí ở khắp mọi nơi.
- Các dịch vụ giao dịch:
Trong kỷ nguyên sau đại chiến thế giới II, Mỹ trở thành quốc gia đầu tiên sử dụng thẻ thanh toán thay cho tiền mặt.
Nội dung cho điện thoại di động thực sự là công cụ hái ra tiền
Ngày nay, số giao dịch bằng tiền mặt tại nước Mỹ chỉ còn chiếm 32%, còn lại là các giao dịch bằng thẻ, giao dịch qua ngân hàng. Các giao dịch thanh toán qua điện thoại di động cũng đã bước đầu phát triển, bao gồm các giao dịch ngân hàng, mua bán chứng khoán, đặt chỗ, mua các sản phẩm nội dung (sách, nhạc, game).
Chức năng của thương mại điện tử di động là hỗ trợ cho giao dịch đơn giản hoặc có tính đặc thù cao. Hiện nay, mua bán các nội dung số đang chiếm ưu thế trong thị trường thương mại di động. Đó là các hình thức thanh toán bằng tin nhắn.
- Cơ sở dữ liệu: Các dịch vụ thông tin về giải trí, thông tin kinh tế các thông tin cần thiết cho người sử dung...
CỔNG THÔNG TIN DI ĐỘNG
Người dùng có thể nghĩ rằng, cổng thông tin di động cũng tương tự như cổng thông tin Internet. Mặc dù có nhiều điểm tương đồng, nhưng cổng thông tin di động trước hết phải được thiết kế riêng cho phù hợp với các thiết bị nhỏ như điện thoại, và phải được chuyển đến người dùng di động.
Cổng thông tin di động được định nghĩa là: cổng vào (điểm khởi đầu) cho một khối lượng lớn các thông tin và dịch vụ gia tăng. Cũng tương tự như các dịch vụ di động, cổng thông tin di động cũng có thể chia thành 4 loại chính:
- Cổng thông tin
- Cổng dịch vụ nội dung
- Cổng dịch vụ tin nhắn
- Cổng dịch vụ cuộc gọi
Những công ty đi đầu trong lĩnh vực cung cấp cổng thông tin di động cho người dùng có NTT Docomo (Nhật), SK Telecom (Hàn Quốc), Vodafone (châu Âu), Verizon Wireless (Mỹ).
Các dịch vụ cho điện thoại ngày một phát triển đi theo sự tiến hóa của công nghệ. Và những dịch vụ này không nằm ngoài yếu tố phục vụ nhu cầu của con người. Thật không thể tưởng tượng được khi người ta dùng điện thoại mà thiếu đi các dịch vụ tiện ích vốn đã quá quen thuộc như: tin nhắn, nhạc chuông, trò chơi hay xa hơn là các dịch vụ truyền thông, dịch vụ truyền hình qua di động.
Theo Mobilenet